fbpx
Search
Close this search box.

Wat artiesten en labels van de master moves van Taylor Swift kunnen leren

Het zal je niet ontgaan zijn dat Taylor Swift de muziekbusiness weer eens flink opschud. Waar zij voorheen op de bres sprong voor betere artiestendeals, maakt zij nu korte metten met de ongewenste doorverkoop van haar masterrechten. Dat doet zij niet door die verkoop te blokkeren, maar simpelweg door haar muziek opnieuw op te nemen. Zo zet Taylor Swift de eigenaar van haar huidige masters op die manier buiten spel te zetten. In dit artikel leg ik je uit hoe zij tot deze move is gekomen en wat je er als artiest en label van kan leren.

Hoe het allemaal begon

Om het volgende verhaal in perspectief te kunnen plaatsen, is het goed om bij het begin te beginnen. Ik leg je hieronder om en nabij chronologisch uit wat de belangrijkste gebeurtenissen zijn geweest:

  1. Scott Borchetta richt in 2005 het bedrijf Big Machine Label Group op. Dat bedrijf is eigenlijk zo’n beetje rond het destijds 15-jarige talent Taylor Swift heen gebouwd, als het ware. Swift heeft daar een contract getekend voor 6 albums.
  2. In ruil voor de investering in het maken van die albums, heeft Big Machine de masterrechten op die albums verkregen. Masterrechten zijn de rechten van de fonogrammenproducent. De fonogrammenproducent is de partij die de leiding heeft gehad en/of het initiatief heeft genomen voor het maken van geluidsopnamen. Die geluidsopnamen worden dan gemaakt van de uitvoeringen van muziekwerken door een bepaalde artiest. Het gaat daarbij over naburig recht. De tekst en bijvoorbeeld compositie en melodie van die liedjes worden beschermd op grond van het auteursrecht. Dat is dus een ander recht dan het masterrecht en deze rechten worden in afzonderlijke wetten geregeld.
  3. Van belang is dat iedere keer dat de muziek van Taylor Swift wordt gedraaid, verkocht, gebruikt, etc. er geld moet worden betaald. Kort gezegd, de masters zijn de originele opnames van een bepaald nummer. Die opnames liggen bijvoorbeeld ten grondslag aan de reproducties op vinyl, cd, mp3, etc., maar ook aan gebruik in reclames, televisie, film, games, etc. De rechthebbende mag exploitatie toestaan en doorgaans de inkomsten collecteren.
  4. In 2009 ontstaat een rel tussen Taylor Swift en een Kanye West, omdat West tijdens de MTV Awards, terwijl Swift net een prijs heeft gewonnen en een speech houdt, de microfoon afpakt en zegt dat hij vindt dat de artiest Beyoncé de beste video had.
  5. De ruzie tussen West en Swift duurt zo’n 10 jaar en wordt telkens breed uitgemeten in de media. Een key moment daarin is dat West de track Famous uitbrengt. Daarbij zit een video waarop hij naast onder meer een naakte look-a-like van Swift op bed ligt en rapt: “For all my Southside niggas that know me best. I feel like me and Taylor might still have sex. Why? I made that bitch famous.” Da’s wel heftig. Los daarvan; wel een hele vette track.
  6. Wat artiesten, waaronder Kanye West, maar ook Justin Bieber, die worden gemanaged door Scooter Braun, haken daarop in en wakkeren het vuur verder aan. Braun wist daar natuurlijk van en Taylor en Scooter zijn echt als water en vuur.
  7. En dan gebeurt het; nota bene Scooter Braun koopt in 2019 voor 300 miljoen dollar de Big Machine Label Group met daarin de rechten van de eerste 6 albums van Taylor Swift.
  8. Swift was even vergeten (en dat is wat naïef geweest), dat zij haar rechten had overgedragen aan Big Machine en Big Machine die rechten die ook gewoon kon verkopen. Maar zij had er dus nooit bij stilgestaan dat dat dus ook aan Braun kon zijn.
  9. Ook dat is pikant, aangezien de vader van Taylor Swift aandeelhouder zou zijn van het bedrijf waar de rechten van zijn dochter in zaten. Het is niet bekend of hij heeft ingestemd met de verkoop, maar dat is niet waarschijnlijk. Er waren 5 aandeelhouders en 2 kleine aandeelhouders zouden niet hebben gereageerd. Maar goed, wat daar ook van zij, de deal ging door. De 3 die akkoord hebben gegeven, hadden namelijk 93% van de aandelen.
  10. Borchetta zei; je had 3 dagen om te reageren op deal, maar dat heeft ze niet gedaan.
  11. Uit een gepubliceerd appje van Swift blijkt dan ook wel weer dat ze er wel van wist. Oh well, minor detail?
  12. Let wel; bij de aankoop van Big Machine zat nog veel meer dan alleen de rechten van Swift.
  13. De muziekcatalogus van Swift was naar schatting volgens insiders op dat moment zo’n 140 miljoen dollar waard.
  14. Partijen komen dan nog met elkaar in de clinch te liggen, omdat dit volgens Swift allermaal buiten haar om is gegaan, althans dat zij niet de kans heeft gehad haar rechten te verwerven. Swift is daar heel principieel in en voelt zich als artiest in de kou gezet. De band tussen haar en haar werk wordt niet gerespecteerd, zij voelt zich machteloos ten opzichte van haar creaties. Het Amerikaanse recht is in die zin meer een economisch recht en minder een natuurrecht waarbij de band tussen de maker en het werk voorop staat.
  15. Volgens Braun ligt dat weer anders en heeft zij die kans wel gehad. Maar de deal hield in dat zij de rechten op haar oude platen terugkreeg, door telkens een nieuw album qua rechten in te brengen. Dan zit je dus nog in lengte van jaren aan elkaar vast. Dat wilde Taylor uiteraard niet. Borchetta en Braun zijn op zich wel open geweest, bij wijze van tegengeluid. Die hadden het natuurlijk op te nemen tegen de sympatieke superster. Dat was wel van belang en gaf een vergaand inzicht in dit soort complexe deals.
  16. Na 1,5 jaar verkoopt Braun het bedrijf Big Machine aan een investeringsmaatschappij / hedge fund genaamd Shamrock Capital voor zo’n 300 miljoen dollar, met mogelijk een uitloop naar 450 miljoen. Wederom zonder medeweten van Swift. Braun maakt dus een enorme winst met de doorverkoop van de rechten van Swift. Hij kocht aldus een bedrijf voor 300 miljoen met daarin allerlei rechten, waaronder die van Swift. De rechten van Swift werden destijds geschat op 140 miljoen. Na 1,5 jaar na die eerste aankoop verkoopt Braun alléén die rechten door voor 300 miljoen en maakt daar dus een winst op van zo’n 160 miljoen, nog los van de eventuele bonussen die naar verluidt zouden kunnen oplopen tot in totaal 310 miljoen.
  17. Ze zegt dat ze dit jaar actief geprobeerd heeft om de rechten op haar masters over te kopen van Braun en dat er gesprekken aangeknoopt zijn met diens advocaten. Maar volgens Swift moest ze voor ze de financiële situatie kon inkijken, een  “zwijgcontract” ondertekenen waarin stond dat “ik nooit nog iets over Scott Braun zou zeggen, tenzij het positief was. Ik zou een document moeten ondertekenen voor ik nog maar de kans had om op mijn eigen werk te bieden.
  18. Daar komt bij dat Scooter Braun nog jaren allerlei inkomsten zou ontvangen over de oude muziek van Swift.
  19. Swift heeft besloten haar muziek dan maar opnieuw op te nemen.

Het opnieuw opnemen en uitbrengen van de albums van Taylor Swift

Doordat Taylor Swift haar albums opnieuw opneemt en uitbrengt, maakt ze denk ik een meesterlijke move. De zogenaamde “titelexclusiviteit” op de betreffende albums is verlopen, dus ze mag opnieuw opnemen. Die titelexclusiviteit dient er doorgaans voor om juist dit soort situaties te voorkomen. Je mag dan een bepaald muziekwerk niet opnieuw opnemen. Want dan zou je die nieuwe opname kunnen gaan exploiteren en daarmee het label dat in die opname heeft geïnvesteerd buiten spel kunnen zetten. Die exclusiviteit is vaak gekoppeld aan een bepaalde termijn. Omdat Taylor wél eigenaar is van haar publishingrechten, kan zij bijvoorbeeld zelf instemmen met het gebruik van haar muziekwerken. Daarnaast mag de eigenaar van het auteursrecht bepalen wie de werken mag vastleggen in opnames; Taylor zelf dus.

Slimme zet

Slimme zet dus. En, misschien een beetje geluk dat het haar is gelukt om haar auteursrecht te behouden, waar dat met haar naburige rechten in eerste instantie niet was gelukt. Zie hier het belang van kennis van het recht en een goede onderhandeling. Ik verwacht dat ze de investering in de nieuwe opnamen over de exploitatietermijn wel gaat terugverdienen. Ze is immers ook pas 31 en gaat dus – als het goed is – nog wel even mee.

Due dilligence en de long tail van muziek

Swift zal voor deze enorme investeringen in nieuwe masters toch ook wel echt gedegen due dilligence onderzoek hebben laten doen naar de music metrics en de long tail op haar muziek. Dat is eigenlijk de parabool en grafiek van de verwachte inkomsten op haar muziek in de komende jaren. Naar verwachting neemt dat voorlopig alleen maar toe. Ze zit dus nog aan de linkerkant van de parabool, van het stukje van de achtbaan, nog voor je de top bereikt – en ze is al ze groot!

Toestemming en dus inkomsten voor Taylor Swift

Daarbij speelt het dus een rol dat partijen die van haar muziek gebruik willen maken, nu bij haar om toestemming moeten vragen. Dat geldt zowel voor de opnamen van de muziek als voor de uitgaverechten daarop. Daar zit heel veel geld in. Dat gaat zeker bij auto- of cosmeticacommercials of bijvoorbeeld Superbowl-reclames om bedragen met meer dan zes nullen per keer. Alle inkomsten die daaruit voortvloeien komen dus bij Swift binnen, althans via haar label bij haar, maar in ieder geval niet meer bij haar nemesis, Scooter Braun of partijen die daarvoor iets aan Braun moeten betalen.

Oude opnamen versus nieuwe albums

Voor een populaire en relatief jonge artiest, kan het zeker lucratief zijn om dit te doen. Al blijft het natuurlijk de vraag – als dit allemaal een beetje is overgewaaid – toch niet liever naar die eerste, originele opname gaan luisteren van een 15-jarige, onbevangen tiener die zij toen was. Als de artiesten die vroeger voor Kinderen voor Kinderen hebben gezongen, die liedjes nu nog eens zouden uitvoeren en opnemen, dan heeft dat toch een wat andere vibe dan de liedjes van weleer, zeg maar.

Creatieve vrijheid; ook niet onbelangrijk

In the end en niet geheel onbelangrijk, denk ik dat Swift ook gewoonweg een stuk rustiger slaapt als ze deze weg bewandelt. Als artiest in negatieve energie gevangen zitten, levert doorgaans geen creatieve ingevingen op.

Unieke situatie of vaker voorkomend onderwerp in de muziekindustrie?

Ruzies over masterrechten zijn niets nieuws. Er bestaat altijd wel een creatief en financieel spanningsvlak tussen de belangen van de artiest en een label. Die belangen kunnen mijlenver uit elkaar liggen. Zo blijkt wel uit het verhaal van Taylor Swift, Scooter Braun, investeerders en de exploitanten van haar muziekrechten. Die band tussen artiest en creativiteit is iets wat veel exploitanten – zeker financieel gedreven hedge funds – over het hoofd zien.

Balans

Ik denk uiteindelijk als advocaat wel dat het de kunst is om een balans te vinden die – wederom afhankelijk van wie je vertegenwoordigt; de artiest of het label – in het voordeel van je cliënt is, maar niet té ver uitslaat in het rood, want hoe meer je in dat rode gebied zit, hoe groter de kans is dat dergelijke geschillen zich voordoen. Daar ligt een taak voor het management van de artiest, maar ook zeker voor de advocaten die zich bezighouden met dergelijke contracten.

Ik probeer daaraan mijn steentje bij te dragen door mijn juridische dienstverlening, maar ook door mijn kennis te delen via Instagram, Facebook, LinkedIn en bijvoorbeeld mijn website. Hopelijk draagt dat bij aan het wederzijds kennisniveau en daarmee aan duurzamere deals.

Martin Garrix versus Spinnin’ Records ging toch ook over masterrechten?

Yes, dat klopt. Als het goed is heb je mijn artikel daarover al eens voorbij zien komen. Zo niet, dan leg ik je nog even kort uit waar dat over ging. Die zaak ging onder meer over dat mastereigendom en de daarmee gemoeide inkomsten. Maar, ook over tegenstrijdig belang tussen management en label als die partijen feitelijk van dezelfde eigenaar zijn. Ook daar speelde het een rol van wie die rechten nou precies zijn. Dat bepaalt wie daarover inkomsten mocht ontvangen en welke rol een manager heeft bij het keuren van z’n eigen vlees, in dit geval de door een zusterbedrijf van de manager aan Martin Garrix aangeboden labeldeal en de bepalingen over dat mastereigendom daarin. Je leest het hele artikel hier.

Kon Taylor Swift haar eigen rechten niet verkopen, zoals Bob Dylan dat deed?

Nee, Bob Dylan verkocht zijn masterrechten. Taylor Swift beschikte zelf niet over haar masterrechten, dus zij kon die niet verkopen. Voor haar muziekuitgaverechten, de auteursrechtkant van de muziek en dus op bijvoorbeeld de composities en tekst, die heeft ze wel zelf en laat ze exploiteren door Universal. In theorie zou ze die wel kunnen verkopen. Al weet ik natuurlijk niet exact welke afspraken zij daarover met Universal heeft gemaakt.

Masterrechten op nieuwe albums

De masterrechten op haar nieuwe muziek heeft Swift overigens wel in eigendom. Maar ik denk dat zij daar liever nog vele jaren de vruchten van plukt en daarover creatieve- en financiële controle heeft, dan dat zij die rechten voor een smak geld verkoopt aan een in haar ogen greedy investeerder. Dat past ook niet echt binnen de manier waarop zij zich als artiest en voorvechter voor eerlijkere verhoudingen in de muziekindustrie positioneert. Daarnaast; Swift is nu 31 jaar oud. Bob Dylan is 79.

Belastingregels in Amerika

Wat hierbij overigens ook een belangrijke rol speelt is dat met de komst van Joe Biden als president van Amerika, het belastingsysteem daar op de schop gaat. De exacte uitwerking is nog niet helemaal duidelijk. Maar de plannen lijken erop dat het belastingtarief voor de verkoop van dergelijke muziekcatalogi enorm gaat stijgen; volgens mij van 20% naar 37% boven verkopen van 1 miljoen dollar of meer. De telefoons van de music executives schijnen binnen 24 uur na de inauguratie roodgloeiend te hebben gestaan.

Glazen bol

Als je ziet dat op dit sommige muziekuitgavecatalogi 12x over de kop gaan, dan is een renteverschil van 17% best flink. Aan de andere kant wordt verwacht dat die multiplier over een paar jaar op 20 kan staan, maar goed. Als ik een glazen bol had die met zekerheid kon voorspellen, dan was ik ook iets eerder en vooral volledig in cryptocurrency’s en bijvoorbeeld NFT’s gestapt.

Liever luisteren naar BNR?

Ik was op 9 april 2021 te gast bij BNR over deze zaak. Luisteren doe je vanaf minuut 59!

Hulp bij onderhandeling muziekcontracten?

Zowel voor een muziekuitgever, platenlabel en artiest is het belangrijk om bewust te zijn van welke rechten en rol spelen en hoe je daar goede afspraken over maakt. Stuur me vooral een mailtje als ik je daarbij kan helpen of vul onderstaand contactformulier in:

[contact-form-7 id=”3796″ title=”Contactformulier”]

#muziekrecht #muziekrechten #muziekcontracten #muziekcontract #publishing #muziekuitgave #advocaat #taylorswift #scooterbraun #bigmachinelabelgroup #universalpublishing

 

Dit bericht delen:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
Reddit
Tumblr
WhatsApp
Email

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

SANDER PETIT LL.M

Contact opnemen met Sander Petit - De Dance-Advocaat
Foto: Wouter Wolfkamp (Nortoir)

RECENTE BERICHTEN

sena betalen

Sena betalen?

De factuur van Buma en Sena; daar had je even geen rekening mee gehouden in je begroting. En nu?

Veel organisatoren staan er niet bij stil dat je aan Buma en Sena moet betalen als er bepaalde muziek op je evenement wordt gedraaid. Maar moet echt je betalen en zo ja, hoeveel?

Lees verder »
artiestenovereenkomst niet vernietigbaar

Artiestenovereenkomst niet vernietigbaar – niet zo Flex voor Ronnie

RONNIE FLEX VERLIEST RECHTSZAAK TEGEN TOP NOTCH

De artiestenovereenkomst tussen rapper Ronnie Flex en Top Notch is niet vernietigbaar volgens de Amsterdamse rechtbank.

Daarnaast wordt geoordeeld dat Ronnie Flex geen mastereigenaar is van zijn tracks. Een flinke domper voor de artiest die zelf een rechtszaak startte tegen het Nederlandse hiphop-imperium.

De zaak kent een aantal overeenkomsten met de rechtszaak tussen Martin Garrix en Spinnin’ Records, maar ook een paar belangrijke verschillen. Ik bespreek ze in dit artikel en geef tips voor zowel artiesten als labels als het gaat over het checken en onderhandelen van #artiestenovereenkomsten.

Lees verder »

SOCIALS