In een recente rechtszaak bij Rechtbank Amsterdam is bevestigd dat je als organisator van evenementen vooraf toestemming moet vragen aan Buma voor het gebruik van muziek.
BumaStemra
Vaak wordt BumaStemra (vroeger werd dit als Buma/Stemra geschreven, maar omdat de vereniging en stichting het inmiddels zo op hun website schrijven, neem ik dan over) in één adem genoemd. Feitelijk zijn het twee organisaties: Buma en Stemra. In deze zaak gaat het alleen om Buma.
Buma
Buma is een collectieve beheersorganisatie. Zij behartigt de belangen van de bij haar aangesloten auteursrechthebbenden. Dit zijn bijvoorbeeld componisten, tekstdichters en muziekuitgevers. Omdat die rechthebbenden praktisch gezien niet voor ieder afzonderlijk gebruik van hun auteursrechtelijk beschermde werken toestemming kunnen verlenen aan de gebruikers daarvan, doet Buma dit op collectieve schaal en met betrekking tot de uitvoering (openbaarmaking) van hun werken. Daartoe dragen de bij Buma aangesloten componisten en tekstdichters de muziekuitvoeringsrechten op al hun bestaande en toekomstige auteursrechtelijk beschermde muziekwerken over aan Buma. Buma oefent op eigen naam deze auteursrechten uit. Via een stelsel van wederkerigheidscontracten met buitenlandse zusterorganisaties die soortgelijke overeenkomsten afsluiten, beheert Buma vrijwel het gehele auteursrechtelijk beschermde muziekrepertoire. Dit wordt ook wel het “Buma-repertoire” genoemd.
Stemra
Stemra gaat over de verveelvoudigingsrechten en is daarom in deze zaak niet relevant.
M.E.B. Events, Aplus Events en de Popupclub in Leiden
De partijen die door Buma zijn gedagvaard zijn een evenementenorganisator, de exploitant van de Popupclub in Leiden en Aplus Events. De gedaagde partijen zijn al sinds 2015 actief, maar hebben blijkbaar nooit overzichten aan Buma gestuurd met daarin de recette (omzet uit ticketverkoop) en de gages van artiesten. Buma heeft die informatie nodig om de juiste licentievergoeding te kunnen bereken voor het muziekgebruik (aan de auteursrechtkant) op de evenementen.
Aanzegging rechtsmaatregelen aan organisator: geen bluf
De gedaagden dachten blijkbaar dat de soep niet zo heet gegeten zou worden en reageerden niet op de verzoeken van Buma. Niet alleen steken ze daarmee een middelvinger op naar de makers van muziek, ze riskeerden daarmee ook deze rechtszaak. Buma heeft daarvoor namelijk meerdere keren gewaarschuwd.
Pas op 1 mei 2023 komen de organisatoren met een onvolledige lijst met gegevens aanzetten en pas eind juni wordt die lijst aangevuld. Buma had daar echter al in 2019 om gevraagd en accepteerde deze halve informatie niet. Terecht denk ik, want door niet mee te werken ging er ruim € 30.000 niet naar de rechthebbenden.
Oordeel van rechter in nadeel van evenementorganisatoren
De Amsterdamse rechter geeft Buma grotendeels gelijk. Zij oordeelt namelijk als volgt:
4.1.
Een organisator van een evenement waarbij muziekwerken ten gehore worden gebracht die vallen onder het Buma-repertoire moet vooraf toestemming krijgen van Buma, aangezien de auteursrechten van de componisten en tekstschrijvers op de werken die onder dat repertoire vallen bij Buma liggen. In de regel wordt deze toestemming verkregen na onder meer het evenement vooraf bij Buma aan te melden, onder opgave van de verwachte recette dan wel van de uitkoopsom of gages. Vervolgens dient een vergoeding te worden betaald op basis van het Algemeen Tarief Muziekgebruik (ATM).
4.2.
Degene die in het openbaar muziek ten gehore brengt uit het Buma-repertoire zonder daarvoor toestemming te hebben en zonder daarvoor een redelijke vergoeding te betalen, maakt zich schuldig aan een inbreuk op auteursrechten en naburige rechten. Dergelijk handelen is onrechtmatig en leidt tot de verplichting tot schadevergoeding, ter hoogte van het bedrag dat Buma anders overeenkomstig het Algemeen Tarief had kunnen incasseren.
Bron: https://uitspraken.rechtspraak.nl/#!/details?id=ECLI:NL:RBAMS:2023:5604
Bezwaar tegen vordering Buma
Omdat de evenementorganisatoren het niet eens waren met de vordering van Buma, dienden zij een verweer in. De volgende smoesjes werkten niet:
- > Buma heeft geen auteurs- en naburige rechten op de afgespeelde muziek > Buma kon aantonen dat dit wel zo was (door bijvoorbeeld een volmacht van Sena – de collectieve rechtenorganisatie voor artiesten en mastereigenaren);
- > Buma heeft geen recht om te vragen welke muziek er is gespeeld > Buma mag dit namelijk wel;
- > De gegevens zouden al zijn aangeleverd > dit is niet bewezen door gedaagden en (meestal) geldt: geen bewijs = geen zaak;
- > Wij zijn niet de organisator van bepaalde evenementen > uit de flyers van de feesten, bleek dat zij wel als organisator waren vermeld en dus is de rechtbank daarvan uitgegaan;
- > We hebben het evenement “afgekocht” > afkoop moet je regelen met de andere partij, maar het ontslaat een organisator niet van opgave van muziekgebruik en het betalen van een vergoeding;
Verweren tegen aansprakelijkheid en afdracht van vergoeding voor muziekgebruik
Wat wel een verschil kan maken:
- > Als de afdracht niet tot jouw verantwoordelijkheid behoort, dan kun je daar niet toe worden gehouden;
- > Als je alléén optreedt als zaalverhuurder, dan ben je niet tot afdracht van een licentievergoeding verplicht!
Veroordeling van organisatoren
De rechter legt een verbod aan de organisatoren op om voortaan zonder de juiste toestemming, opgave en afdracht evenementen te organiseren. Daaraan wordt zelfs een dwangsom verbonden voor het geval de organisatoren zich niet aan het verbod houden. Daar was blijkbaar ruimte voor, omdat de gedaagden nogal hardleers waren. Daarnaast moeten ze alle facturen van Buma over de opgegeven evenementen alsnog voldoen.
Proceskostenveroordeling
Omdat de gedaagden de zaak hebben verloren, moeten zij de proceskosten van Buma betalen. De proceskosten hangen samen met de hoogte van de vordering, bij welke instantie er wordt geprocedeerd en hoeveel handelingen er zijn verricht in de procedure. Daarnaast zijn er vaste kosten voor bijvoorbeeld de deurwaarder. Het totaal komt in deze zaak op € 2.653,07. Maar, de gedaagden zullen ook de kosten van hun eigen advocaat moeten betalen. Dat komt daar dus nog bovenop.
Terecht.
Advies aan evenementorganisatoren
Vraag gewoon vooraf toestemming aan Buma en Sena als je een evenement organiseert waar muziek wordt afgespeeld, uitgevoerd of wordt gedraaid dat tot het Buma-repertoire behoort. Doe je dit niet, dan naai je de makers van muziek. Zo simpel is het. Die makers zijn lang niet altijd de artiesten die optreden op het evenement en het betalen van een artiestengage staat dan ook niet gelijk aan de redelijke vergoeding voor schrijvers en componisten.
Vergoeding Buma voor muziekgebruik
De vergoeding van Buma wordt als volgt berekend:
De vergoeding is een percentage van de recette. De recette is het totaal aan inkomsten uit entreegelden, subsidies, donaties, sponsorgelden en andere inkomsten met betrekking tot het evenement. Op het totaalbedrag wordt de geldende BTW in mindering gebracht. Wanneer er geen recette is, of de recette is lager dan het totaalbedrag aan gage(s) of uitkoopsom(men) die u aan de uitvoerende artiest(en) betaalt, dan wordt een percentage over de gage(s) en/of uitkoopsom(men) toegepast. Als minimumvergoeding wordt altijd een oppervlakteprijs gehanteerd.
Bron: https://bumastemra.nl/app/uploads/2023/03/BUM.414.0223-35-Algemeen.pdf
Bezwaar tegen hoogte vergoeding Buma
Er kunnen echter redenen zijn om het niet eens te zijn met de hoogte van de vergoeding die je aan Buma moet betalen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als:
- > Er minder dan het weergegeven aandeel in Buma-repertoire is gespeeld;
- > Je in een verkeerde categorie bent ingeschaald;
- > De oppervlakteberekening niet klopt.
Vragen over vergoeding Buma voor organisatoren van muziekevenementen?
Heb je hier vragen over of hulp bij nodig? Check eerst de website van Buma of de flyer over het Algemeen Tarief en neem gerust contact op.
