Naburig recht

Naburig recht beschermt de prestaties van uitvoerend kunstenaars en fonogrammenproducenten.

Wet op de Naburige Rechten

De Wet op de Naburige Rechten (“WNR“) bepaalt in artikel 1 sub a WNR dat het begrip uitvoerend kunstenaar toeziet op het volgende:

“de toneelspeler, zanger, musicus, danser en iedere andere persoon die een werk van letterkunde, wetenschap of kunst of een uiting van folklore opvoert, zingt, voordraagt of op enige andere wijze uitvoert, alsmede de artiest, die een variété- of circusnummer of een poppenspel uitvoert”.

Producent

Onder een producent van fonogrammen  (volgens artikel 1 sub d WNR)  verstaan we: “de natuurlijke of rechtspersoon die een fonogram voor de eerste maal vervaardigt of doet vervaardigen”.

Producer

Voorbeeld: In de muziekindustrie kan het dus zo zijn dat de “producer” degene is die:

1) een auteursrechtelijk beschermd muziekwerk uitvoert, bijvoorbeeld door dit in te spelen op een synthesizer en tegelijkertijd

2) degene is die in de zin van de WNR is aangemerkt als fonogrammenproducent. Als die persoon compositie van een bepaalde track bedenkt, dan is hij daarop ook auteursrechthebbende.Voor singer-songwriters geldt hetzelfde.

Zijn / haar collectieve rechten als producer lopen onder andere als volgt:

• Auteursrecht (op de compositie en eventuele tekst) via Buma – voor openbaarmaking (bijvoorbeeld in clubs)
• Auteursrecht (op de compositie en eventuele tekst) via Stemra – voor verveelvoudiging (bijvoorbeeld op vinyl)
• Naburig recht (op de uitvoering van het werk) via Sena – voor openbaarmaking
• Naburig recht (als fonogrammenproducent) via Sena – voor openbaarmaking

Fonogram

Een fonogram is volgens artikel 1 sub c WNR: “iedere opname van uitsluitend geluiden van een uitvoering of andere geluiden”. In artikel 1 sub b WNR is verder bepaald dat we opnemen verstaan als:

“geluiden, beelden of een combinatie daarvan voor de eerste maal vastleggen op enig voorwerp dat geschikt is om deze te reproduceren of openbaar te maken”.

Wat kan ik met naburig recht?

• Bepalen of een uitvoering mag worden opgenomen;
• Beslissen of een opname vermenigvuldigd en op de markt gebracht mag worden;
• Kijken of een opname uitgezonden of vertoond mag worden of ten gehore gebracht.

NB: Op commerciële basis uitgebrachte muziek mag altijd worden uitgezonden of ten gehore gebracht mits er een billijke vergoeding voor wordt betaald. Er is dus sprake van een vergoedingsrecht. Dat is anders bij auteursrecht; dat is een verbodsrecht.

Duur van het naburig recht

De meeste naburige rechten duren 50 jaar. Dit is afhankelijk van wanneer het werk uitgebracht is . Voor uitvoerend musici en fonogrammenproducenten is de termijn van bescherming in oktober 2013 verlengd naar 70 jaar na het uitkomen van de opname. Deze verlenging gaat niet op voor films en videogames. Filmmuziek is dus 50 jaar beschermd op grond van de WNR.